Btw-druk bij samenwerkingsverbanden kinderopvang en onderwijs onder de loep

Er komt nog deze kabinetsperiode een werkgroep die de fiscaal-juridische houdbaarheid van modellen die integrale kindcentra voor de btw-afdracht bij de onderlinge detachering van personeel gaat beoordelen. Die toezegging deed Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) recent aan de Tweede Kamer in het overleg over kinderopvang. De werkgroep zal vertegenwoordigd zijn door de ministeries van Financiën, Sociale Zaken en Onderwijs. Wij lichten deze ontwikkeling graag nader toe.

Btw-knelpunten bij samenwerking onderwijs en kinderopvang

Met de aanstelling van deze werkgroep wordt opvolging gegeven aan het rapport van de taskforce samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang dat recent is gepubliceerd. Uit dit rapport blijkt dat een mogelijke btw-druk bij onderlinge prestaties één van de taaiste knelpunten is bij de samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang. Doordat beide sectoren in beginsel btw-vrijgestelde prestaties verrichten, komen zij beide niet in aanmerking voor teruggaaf van btw. De mogelijke btw-afdracht als gevolg van de onderlinge detachering van personeel werkt alsdan kostprijsverhogend en zorgt daarnaast voor een extra administratieve druk.

Mogelijke oplossingen btw-knelpunten onderwijs en kinderopvang

De taskforce geeft in haar rapport een aantal praktische oplossingen om deze btw-druk te voorkomen of te verminderen:

Een medewerker kan zowel een arbeidsovereenkomst met de school als met de kinderopvanginstelling sluiten. Er is dan geen sprake van detachering van personeel, btw-plicht is dan ook niet van toepassing.
De onderwijs- en de kinderopvangorganisatie kunnen een fiscale eenheid vormen, als zij in financieel, organisatorisch en economisch opzicht vérgaand zijn verweven. Prestaties die binnen de fiscale eenheid worden verricht, blijven buiten het bereik van de btw-heffing.
De onderwijs- en de kinderopvangorganisatie kunnen ervoor kiezen om volgens het leerstuk van de ‘kosten voor gemene rekening’ een medewerker in te schakelen. Er hoeft geen btw te worden betaald als de kosten van deze medewerker volgens een vooraf overeengekomen vaststaande verdeelsleutel worden verdeeld over het kinderdagverblijf en de school.

Adviezen taskforce samenwerking onderwijs en kinderopvang

Op basis van de bovengenoemde oplossingsrichtingen geeft de taskforce het volgende advies:

Onderzoek de fiscaal-juridische houdbaarheid van de genoemde modellen voor het omgaan met de btw-problematiek.
Onderzoek of recente arresten van de Hoge Raad in de verschillende samenwerkingsvorm(en) toepassing van de btw-vrijstelling bij detachering van personeel toestaan.
Ontwikkel nieuwe robuuste modellen voor samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang, waarbij juridische, fiscale en governance-aspecten worden gecombineerd.

Toezegging minister bij samenwerking onderwijs en kinderopvang

De taskforce heeft (naar onze mening terecht) geconstateerd dat veel samenwerkingsverbanden nu btw-risico’s lopen, voornamelijk bij detachering van personeel. Met de toezegging van Lodewijk Asscher komt er deze kabinetsperiode nog een werkgroep die de adviezen van de taskforce gaat opvolgen. Wij verwachten op korte termijn echter geen wetswijzigingen die de btw-knelpunten oplossen. De oplossingen moeten vooralsnog worden gezocht in de huidige oplossingsrichtingen (splitsen arbeidsovereenkomsten, fiscale eenheid btw, overeenkomst kosten voor gemene rekening) en een nadere uitleg van (recentelijke) jurisprudentie. Een dergelijke verduidelijking zou mogelijkheden kunnen bieden aan de praktijk.

Wat kunt u doen?

De btw-problematiek legt in de praktijk een grote druk op de totstandkoming van samenwerkingsverbanden tussen het onderwijs en kinderopvang. Wij zien in de praktijk regelmatig discussies bij dergelijke samenwerkingsverbanden, hetgeen veel fiscale onzekerheid met zich meebrengt. Wij zijn positief gestemd dat deze ervaringen worden gedeeld in het rapport van de taskforce en dat hier een verdere opvolging aan wordt gegeven. Vooralsnog adviseren wij u om te inventariseren of u actief bent in soortgelijke samenwerkingsverbanden. Indien dit het geval is, dan kunnen zich onwenselijke btw-risico’s voordoen.